Over ons stadsbier

Als Mechelaar zijn we amper chauvinistisch. En toch, wanneer het over “ons” bier gaat dan steekt – op een sympathieke manier – dat chauvinisme toch een heel klein beetje de kop op. Het beste bier van de wereld wordt dan ook in onze stad gebrouwen.

Cijfer van de dag: 10,36 km

In het begin van de 15e eeuw was het begijnhof van Mechelen sterk aanwezig in de stad.

Het begijnhof bezat een belangrijk “Krankenhuis” (infirmerie) die ingeplant was op het terrein tussen de Krankenstraat, Nonnenstraat en Guido Gezellelaan.

Het Krankenhuis fungeerde in de 15^de eeuw als refugiehuis van de Sint-Bernardsabdij van Hemiksem. In de 19^de eeuw werd het gebouw ingericht als oudvrouwenhuis en eind 19^de eeuw als stoomzagerij.

Mechelen is (sinds de 15^de eeuw) de zetel van de primaat van de kerkprovincie België. Het zal dan ook niet verbazen dat er in de stad verschillende refugehuizen werden opgericht. Deze refugies konden fungeren als toevluchtshuis van in een tamelijk verre streek gevestigde rooms-katholieke abdij of klooster, waarin ook archieven en kostbaarheden veilig gesteld waren. Daarnaast deed het refugehuis veelvuldig dienst als retraiteoord en kon het de rol vervullen van een onofficiële ambassade of consulaat in een invloedrijke stad.

In een volgende bijdrage neem ik jullie mee op stadswandeling langs de verschillende refugies.

Sinds het eerste kwart van de 20^ste eeuw maakt het Krankenhuis deel uit van onze stadsbrouwerij Het Anker.

De oudste verwijzing naar de brouwerij dateert uit 1471 wanneer Hertog Karel de Stoute een stadswet inriep dat het bier van de begijnen werd vrijgesteld van accijnzen voor de patiënten en eigen gebruik. In 1872 kocht de familie Van Breedam stadsbrouwerij en na verbouwingen had deze brouwerij als een van de eerste een moderne stoomketel.

In 1912 bouwde Victor Van Breedam er de eerste mouterij in Vlaanderen, volledig opgetrokken in gewapend beton. Het mout dat men hier produceerde diende als grondstof voor de eigen brouwerij en voor omliggende brouwerijen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog beslisten de Duitsers dat er slechts één brouwerij mocht blijven functioneren in de Mechelse regio.

Een lottrekking besliste dat brouwerij Chevalier Marin mocht blijven werken waarna de brouwzaal van brouwerij Het Anker werd ontmanteld. Het rode koper werd omgesmeed tot grondstof voor de Duitse oorlogsproductie.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog stelde de Duitse bezetter een wet in dat nog slechts een licht bier mocht worden gebrouwen,

De zogenaamde Zero-huit was een bier met 0,8% alcoholvolume. Brouwerij Het Anker slaagde hierin waardoor ze menige Mechelaars werk kon verschaffen en hen zo sparen van arbeidsdienst te verrichten in Duitsland.

Vanaf 1945 investeerde de brouwerij in een nieuwe brouwzaal met grote hangende koperen ketels. De brouwerij stootte eveneens een aantal nevenactiviteiten, waaronder de mouterij, af om zich volledig toe te leggen op het brouwen van bier. Vanaf 1960 kwam een Keizersbier op de markt met de naam Gouden Carolus.

In 1990 nam Charles Leclef, de vijfde generatie van de familie Van Breedam, de leiding van de brouwerij op zich.

De koperen brouwketels bleven in bedrijf, maar de koeling, gisting en lageringsinstallaties werden vernieuwd waardoor een betere en stabielere kwaliteit kon worden aangeboden.

In 1990 opende Het Anker binnen de muren van de brouwerij een 3-sterrenhotel.

In 2010 werd in Blaasveld, in de 17-eeuwse familiehoeve een volwaardige whiskystokerij opgebouwd en in gebruik genomen, waar uit het moutbeslag van Gouden Carolus Tripel een graanwhisky werd gedestilleerd. Maar dit is dan weer een verhaal op zich … trek binnenkort maar een keer aan mijn oren.

Eind 2010 werd de vernieuwde brasserie geopend en werden de rondleidingen door de brouwerij opnieuw opgestart.