Na mijn tocht tussen Fort van Breendonk en Kazerne Dossin wil ik ook nog even stilstaan bij de metamorfose die de directe omgeving van Kazerne Dossin de laatste jaren heeft ondergaan. De werken – voornamelijk aan de Tinelsite – zijn nog volop aan de gang maar dit wordt binnenkort een fijne plaats om te vertoeven.
Cijfer van de dag: 3,74 km
Tegenover de historische Kazerne Dossin, op de hoek van de Goswin de Stassartstraat en de stadsvesten (nu Edgard Tinellaan) werd in 1830 gestart met de bouw van een nieuw arresthuis. Het bestaande arresthuis (op de Mechelse Grote Markt) voldeed immers niet meer aan de behoeften van die tijd. Vanaf 1832 wordt de nieuwe gevangenis, die bestaat uit 33 opsluitingsunits, in gebruik genomen. In de jaren 1858-1860 schommelt het aantal gevangenen tussen de zestig en de zeventig. In 1874 zal deze gevangenis verhuizen naar een nieuwbouw aan de Liersesteenweg.
Later zal dit voormalige arresthuis het Instituut voor Kunst en Ambacht (IKA) huisvesten.
In 2001 verhuisde het IKA naar een nieuwe locatie aan de Veemarkt en werd het gebouw afgebroken om plaats te maken voor Kazerne Dossin – memoriaal, museum en documentatiecentrum over holocaust en mensenrechten.
En toch verdween het arresthuis en het IKA-gebouw niet helemaal uit het straatbeeld.
De arduinen boog van de toegangspoort van het originele gebouw werd immers bewaard in de gevel van het nieuwe museum.
Schuin tegenover de Dossinkazerne bevond zich het Predikherenklooster.
In 1652 kregen de Predikheren toestemming om een klooster en kleine kapel te bouwen op de hoek van de Jodenstraat en voormalige Kerkhofstraat (nu Goswin de Stassartstraat).
Het klooster bestond uit vier vleugels rondom een vierkante binnenplaats. Tussen 1720 en 1735 werd de oorspronkelijke kapel, die te klein was geworden, vervangen door de huidige kloosterkerk.
In 1796 sloten de Fransen het klooster. In 1802 vangt de Mechelse Commissie van Burgerlijke Gast- en Godshuizen arme bejaarden op in het klooster. Vanaf 1809 deed het klooster dienst als militair hospitaal en werden de ouderlingen overgebracht naar het voormalige klooster van Leliëndaal. De kloosterkerk werd sinds 1814 gebruikt als krijgsarsenaal.
Na de Eerste Wereldoorlog was het Predikherencomplex beter bekend als kazerne Generaal Delobbe.
Die militaire functie behield het tot 1977 wanneer het laatste regiment verhuist naar Kwartier Majoor Housiau in Peutie.
Er zijn nog steeds sporen van de militaire aanwezigheid, zoals de kasseivloer in de kerk en de ringen aan de muren om paarden vast te maken.
In 1980 werd het Predikherencomplex een beschermd monument. In 2010 vat de stad Mechelen het plan op om de stedelijke bibliotheek onder te brengen in het Predikherenklooster. Het duurt echter tot 2014 vooraleer de stad Mechelen en de Vlaamse overheid een subsidiëringsovereenkomst voor de restauratie en herbestemming van het Predikherenklooster afsloten.
In 2019 opent Het Predikheren zijn deuren voor het publiek. Je kan het knap gerestaureerde gebouw virtueel bezoeken.
In 2021 werd gestart met de restauratie van de Predikherenkerk. Ik kijk nu reeds uit naar het resultaat.
Op de plaats van het vroegere arresthuis, recht tegenover de Dossinkazerne, werd het gloednieuwe museum Kazerne Dossin opgetrokken. De nieuwe Kazerne Dossin – Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten opende op 1 december 2012 zijn deuren voor het publiek. Ook dit gebouw kan je virtueel bezoeken.
De parel op de kroon van de site is het Tinelpark.
De Tinelsite wordt omgeven door Tinellaan, Van Busleydenstraat, Jodenstraat en Goswin de Stassartstraat. Het Tinelpark moet ertoe bijdragen dat het aangenaam vertoeven wordt op de Tinelsite.
Het is een misvatting dat de Jodenstraat vernoemd zou zijn naar de gebeurtenissen in Kazerne Dossin tijdens de Tweede Wereldoorlog. De naam Jodenstraat werd reeds vermeld in 1322 en verwijst waarschijnlijk naar het feit dat die straat bewoond werd door Joodse wisselaars.
Sinds september 2018 kan je al volop genieten van het eerste deel van het Tinelpark nl. de zone tussen Kazerne Dossin en Het Predikheren.
Het park kent verschillende rustplekken met onder meer de langste zitbank van Mechelen, waarvan het eerste deel nu af is.
In het tweede deel van het park komen er in de toekomst heel wat spelelementen.
Last but not least …
Het laatste complex op de Tinelsite betreft de voormalige rijkswachtkazerne die momenteel verbouwd wordt tot een modern wooncomplex. Maar dat verhaal hebben jullie nog tegoed.
